Leve het eigenzinnige kind

Jacqueline Crucq Lockhorst en Heleen Holm-Deuzeman

Toen we het Volkskrantmagazine van 19 april j.l. lazen, werden we aangenaam getroffen door het artikel van Peter de Jonge, hoogleraar psychiatrische epidemiologie, die, net als wij in ons boek Elk kind is anders de nadruk legt op individuele verschillen tussen mensen; die af wil van etikettering zoals de DSM die voorschrijft en die toe wil naar een veel persoonlijker diagnostiek waarbij ook gekeken wordt naar de omstandigheden waarin problemen en klachten ontstaan.

Wij sluiten ons hier volledig bij aan en willen nog eens benadrukken dat dit zeker ook voor kinderen geldt, die nog volop in ontwikkeling zijn en bij wie gedrag en omstandigheden voortdurend veranderen.

Van klacht naar kracht
Ook de opvatting van De Jonge dat vooral naar de kracht van iemand in plaats van naar de klacht gekeken moet worden, onderschrijven we van harte. Dit kan op twee manieren worden uitgelegd. Ten eerste: als hulpverlener ga je op zoek naar iemands kracht en gebruik je die in de therapie om de klacht te lijf te gaan. Je kunt bijvoorbeeld een angstig kind met veel gevoel voor humor helpen om humor te leren inzetten om zijn angsten te relativeren.
Ten tweede: een klacht (probleem) heeft altijd twee kanten; de nadruk ligt op de nadelige kant, anders zou het geen klacht zijn. Maar de keerzijde van een klacht kan een kracht zijn, zoals De Jonge het voorbeeld noemt van een piekeraar die juist vaak empathisch is.

Geen doorsneekind
Zo kregen wij een 9-jarig meisje in onze praktijk aangemeld wegens druk, impulsief en overbeweeglijk gedrag. In de klas had vooral haar omgeving daar last van. Bij navraag bleek het meisje door haar impulsiviteit en behoefte aan beweging in de buurt waar ze woonde elke dag op stap te gaan naar het verzorgingshuis om de hoek waar ze een bron van vreugde was voor alle bewoners (en voor de medewerkers!) die ze bijna allemaal regelmatig een kort en vrolijk bezoekje bracht.
Door te focussen op deze sterke sociale en originele kant kwam het probleem waarvoor ze was aangemeld en waarvoor natuurlijk wel oplossingen gezocht moesten worden, in een heel ander daglicht te staan.

We zijn het met De Jonge eens dat de hulpverlening er heel anders uit zou komen te zien als we onze krachten (zowel die van onszelf als die van anderen) zouden weten te mobiliseren.

Wilt u meer lezen over de visie van Jacqueline Crucq-Lokhorst en Heleen Holm-Deuzeman? Bestel dan hun boek Elk kind is anders >>