Boom LVS Spelling

Ja, het College voor Toetsen en Examens (CvTE) erkent alle volgtoetsen van het Boom LVS. De voorganger van het CvTE, de Expertgroep Toetsen PO (Expertgroep) heeft alle volgtoetsen van het Boom LVS positief beoordeeld; het CvtE neemt deze beoordelingen over.

De beoordelingen van vóór 2023 vind je nu nog op de site van de Expertgroep. De beoordelingen daarna zie je op de site van het CvTE. Met deze beoordeling kun je de volgtoetsen van het Boom LVS inzetten om te voldoen aan de wettelijke verplichting tot gebruik van een leerlingvolgsysteem om de vorderingen van je leerlingen in kaart te brengen.

Bekijk via deze link de Expertgroep-beoordeling van de Boom LVS-toets Rekenen-Wiskunde, de Boom LVS-toets Spelling, de Boom LVS-toets Technisch Lezen en de Boom LVS-toets Hoofdrekenen. 

Bekijk via deze link de CvTE-beoordeling van Boom LVS Hoofdrekenen

Bekijk via deze link de COTAN-beoordeling van de Boom LVS-toets Begrijpend Lezen.

Aan maar liefst negen van de tien criteria is het oordeel ‘goed’ toegekend. De toets voldoet daarmee aan het kwaliteitsoordeel van de Expertgroep. Je kunt de toets per direct gebruiken om te voldoen aan uw wettelijke verplichting tot gebruik van een leerling- en onderwijsvolgsysteem. Lees de uitgebreide beoordeling op de website van de Expertgroep Toetsen PO.

Het Boom LVS is doorstroomtoetsonafhankelijk. Álle doorstroomtoetsen sluiten dus aan bij het Boom LVS (leerlingvolgsysteem)  

De Boom LVS-toetsen zijn voor iedereen beschikbaar op papier. Sinds 1 januari 2023 zijn de Boom LVS Rekenen-Wiskunde, Spelling en de nieuwe Begrijpend Lezen voor Boom LVS-abonnees ook digitaal af te nemen. Uiteindelijk gaan we ervoor zorgen dat iedereen digitaal kan toetsen en dat meer van onze toetsen digitaal beschikbaar zijn.

Zelf kiezen

We vinden het namelijk belangrijk dat je zelf kunt kiezen tussen digitaal of op papier toetsen, zodat je de vrijheid hebt om te kiezen voor de vorm die het beste past bij jouw leerlingen, school en toetsvisie. Deze keuzevrijheid biedt de mogelijkheid om jouw toetsvisie in te vullen op een manier die écht bij je past.

Papieren toetsen

Leerlingen ervaren tijdens het maken van een toets de rust van papier. Daarnaast is het lezen van teksten op papier voor veel leerlingen prettig. Het zorgt voor overzicht en leerlingen hebben de mogelijkheid om terug te bladeren en de opgaven nog eens door te nemen. 

Digitaal toetsen

Het is fijn dat leerlingen digitaal vaardig worden. Sommige leerlingen geven nu al een voorkeur aan digitaal werken. Uiteraard kunnen leerlingen hun antwoorden ook digitaal opnieuw doornemen. Omdat het proces minder foutgevoelig en meer geautomatiseerd is, zitten er voor de leerkracht ook voordelen aan digitaal toetsen.

Kinderen moeten alle mogelijkheden krijgen om zich optimaal te ontwikkelen en uit zichzelf te halen wat in hen zit. Daarom zijn wij heel voorzichtig met het geven van een voorlopig advies in de onderbouw. We tonen dan ook pas vanaf groep 6 het referentieniveau op het individuele rapport. Om de ontwikkeling van leerlingen te volgen, kun je in alle groepen, en dus ook in de onderbouw,  individuele groeigrafieken maken op basis van DLE of vaardigheidsscore. Deze grafieken geven je inzicht in de groei en daarmee in de ontwikkeling van jouw leerlingen.

Bekijk een voorbeeld van een individueel overzicht op basis van DLE.

Bekijk een voorbeeld van een individueel overzicht op basis van de vaardigheidsscore. 

Klopt de groei niet met de verwachtingen die je van een leerling hebt? Maak dan een verdiepende analyse, zodat je specifiek weet met welke onderdelen van een vaardigheid een leerling moeite heeft en hier in je onderwijs op kunt focussen. Bekijk een voorbeeld van een individueel rapport inclusief verdiepende analyse.

Bij de instructievideo’s staat een video waarin wordt uitgelegd hoe je een groeigrafiek of verdiepende analyse maakt.

Nee, hiervoor is geen toestemming nodig. Toetsen uit een leerlingvolgsysteem (LVS) horen bij het onderwijs en zijn uitsluitend bedoeld om de voortgang in het leren vast te stellen. Dergelijke toetsen neemt de school af als wezenlijk deel van het onderwijs en daarom hoeft daarvoor geen toestemming te worden gevraagd. Zou naast de LVS-toets ook een IQ-test worden afgenomen dan dient daarvoor wel toestemming te worden gevraagd. Dan gaat het namelijk niet alleen meer om de voortgang in het leren.

Af en toe krijgen we de vraag hoe lang testgegevens van een cliënt in een dossier bewaard moeten en mogen blijven en wie inzage mag hebben in welk(e) onderdelen van een dossier. Een ingewikkelde vraag waarop de Nederlandse Vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO) in haar wegwijzer antwoord geeft. In het kort, geeft de NVO aan dat de algemene bewaartermijn 15 jaar is. Wanneer de pedagoog werkzaam is in het onderwijs is het 20 jaar. Echter mag een instelling hiervan afwijken. 

Er is geen specifieke wegwijzer voor het onderwijs. Mocht deze er ook komen, dan zullen we daarnaar verwijzen.

Boom uitgevers Amsterdam vindt privacy belangrijk en heeft het ‘Convenant Digitale Onderwijsmiddelen en Privacy – Leermiddelen en toetsen’ ondertekend. Lees het Convenant in 10 punten samengevat en onze Privacy Policy.

De toets is opgebouwd uit een reeks van blokken van verschillend niveau: 6 blokken voor de LVS-toets Woorden en 3 blokken voor de LVS-toets Spelling Werkwoorden.

Dit is een bewuste keuze. In het dictee gaat het om een voltooid deelwoord dat bijvoeglijk wordt gebruikt. Bij werkwoordspelling moet de leerling de werkwoorden herkennen en vervolgens de regels toepassen die specifiek voor de werkwoordspelling gelden. In dit geval moet de leerling vaststellen dat het op een werkwoord lijkt, maar het niet is en hij dus géén werkwoordspelling moet toepassen. In de dictees voor onveranderlijke woorden zitten ook zulke ‘afwijkende’ items, waarbij de leerling bijvoorbeeld moet herkennen dat het de regel voor verdubbeling van medeklinkers niet moet toepassen, hoewel dat wel regelconform zou zijn. Van de leerling wordt, kortom, verwacht dat het ook ‘afwijkende’ spellingen herkent omdat ook deze immers in de Nederlandse taal voorkomen. Een evt. fout gespeld bijvoeglijk naamwoord vind je in de foutenanalyse in de categorie ‘werkwoordfout overig’ (omdat er maar één fout mee gemaakt kan worden).

Wat zo moeilijk is aan werkwoordspelling is dat je twee spellingsystemen door elkaar moet gebruiken die soms met elkaar botsen: de regels voor de onveranderlijke spelling (bijvoorbeeld het verenkelen van een klinker of het verdubbelen van een medeklinker: het is geen ‘slaager’ maar ‘slager’, en geen ‘baker’ maar ‘bakker’) en de regels voor de werkwoordspelling (daar kun je 'braadden' en 'het brandt' moeten schrijven, wat tegen de normale niet-werkwoordspellingregels ingaat). Bij werkwoordspelling moet je dus andere regels gebruiken voor de werkwoordsuitgangen, maar de gewone regels voor de andere delen van het woord.

De Boom LVS Spelling maakt duidelijk onderscheid tussen werkwoordsfouten en overige fouten. Als je in het Boom testcentrum de foutenanalyse maakt, dan kun je als leerkracht precies zien hoeveel fouten met werkwoorden zijn gemaakt (ook nog uitgesplitst naar tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooid deelwoord) en hoeveel met overige spelling. Daarmee kun je dus ook zien of de leerling juist die complexiteit van het toepassen van twee elkaar schijnbaar bijtende spellingregelsystemen doorziet en beheerst.

Lees verder in dit whitepaper.

Voor dyslectische leerlingen is een vergrote versie van de toetsbladen beschikbaar. Deze zijn te bestellen via klantenservice@boomtestonderwijs.nl.

De afname-instructie voor leerlingen met en zonder dyslexie is dezelfde. Immers, als de afnamewijze van de toets of de normering wordt aangepast, kan dit invloed hebben op de betekenis en de vergelijkbaarheid van de toetsscore. Het doel van de afname is primair om de spellingvaardigheid van de leerling om op basis daarvan het onderwijsaanbod te bepalen.

Neem de toets daarom af op de voorgeschreven afnamewijze en houd bij de interpretatie van het resultaat rekening met de dyslexie van de leerling.

De Boom LVS-toets Spelling is ook zeer geschikt om een analyse te maken van fouten van zwakke spellers. Bij leerlingen met (een vermoeden van) ernstige enkelvoudige dyslexie (EED) levert het afnemen van blokken volgens het reguliere afnameschema geen optimale informatie op. Je krijgt wel een percentiel- en een normscore (de vergelijking van de leerling met zijn groepscohort), maar geen nauwkeurige niveaubepaling en weinig informatie over de tekorten in de spellingkennis. Bovendien wordt de leerling gefrustreerd met te moeilijke woorden. Het is dan passender om andere blokken af te nemen. In Bijlage IV van de Gebruikershandleiding en Verantwoording wordt ingegaan op het individueel toetsen van zwakke spellers én op de uitgebreide foutenanalyse die en belangrijke rol kan spelen in het kader van het remediërend onderwijs.

Voor slechtziende leerlingen is vergroot materiaal beschikbaar (te bestellen via klantenservice@boomtestonderwijs.nl; op dit moment is er voor blinde leerlingen nog geen gebrailleerd materiaal beschikbaar).

Omdat de leerling bij het onderdeel Spelling Werkwoorden het te spellen werkwoord in een (voorgedrukte) zin moet invullen (de context is daarbij immers van belang) adviseren we nadrukkelijk daarvoor het vergrote materiaal te gebruiken.

Voldoet bovenstaande niet voor jouw leerling? Overleg dan met de (ambulant) begeleider van Visio/Bartiméus over de best passende oplossing.

Deze toets is opgenomen in de Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar 2024-2025 en mag dus worden ingezet voor verwijzing naar het leerwegondersteunend en het praktijkonderwijs.

Bij spelling gaat het om alle spellingfouten die je in woorden kunt maken: als er een bepaalde moeilijkheid in een woord zit, kan dit zoveel aandacht vragen dat andere delen van het woord wat te weinig aandacht krijgen. Je meet dan dus ook of eerder geleerde spelling wel goed geautomatiseerd is (dat wil zeggen: of er onder veel bewuste aandacht goed wordt gespeld). Natuurlijk onderzoek je in werkwoorddictees andere woorden. Bekijk de 6 blokken Spelling Woorden maar: daarin zie je een duidelijke ontwikkeling van klankzuiver en kort, naar wat langere woorden met regels en naar echt moeilijke woorden en leenwoorden. Zie het dus als twee dictees: één woordendictee en één werkwoordendictee. (Let op! Eén dictee bestaat steeds uit twéé blokken.)

Alle 6 blokken Spelling Woorden en alle 3 blokken Spelling Werkwoorden zien we als één dictee, waarbij er per leerjaar een andere instap en uitstap is om de toetstijd te verkorten. Daarop is de vaardigheidsscore gebaseerd.

Dit is de kracht van de Boom LVS-toets Spelling: met weinig woorden krijg je een betrouwbaar beeld van de spellingvaardigheid van je leerling(en). Je focust je namelijk niet alleen op het 'doelprobleem' (de karakteristieke moeilijkheid) van het woord, maar neemt alle mogelijke fouten mee – en kunt daarmee vervolgens heel concreet aan de slag!

Voor alle Boom LVS-toetsen* zijn parallelle versies beschikbaar. De A- en B-versie van elke toets zijn gelijkwaardig aan elkaar.

Dit betekent dat het psychometrisch gesproken niet uitmaakt welke versie je bij een leerling afneemt. De versies zijn gelijkwaardig. In de praktijk blijkt soms de ene versie net iets moeilijker of makkelijker te zijn dan de andere versie. Voor deze verschillen is een correctie in de berekening van de vaardigheidsscoreen de uiteindelijke normscores. 

De algemene handleiding en verschillende stappenplannen met informatie over het maken van een account, het scoren en normeren van toetsen of het terug en vooruit toetsen met de Boom LVS-toetsen vind je hier. 

In dit stappenplan lees je hoe je een toets scoort en normeert in het Boom testcentrum. 

Om een toets te scoren en normeren heb je zogeheten credits nodig. Hieronder lees je hoe je credits aanschaft en activeert. Let op, heb je een Boom LVS abonnement? Dan zitten de credits al inbegrepen en hoef je deze niet meer te kopen.

Stap 1. Schaf via www.boomtestonderwijs.nl credits aan voor de test waarvan je gebruik wilt maken. Heb je een abonnement op het Boom LVS? Dan hoef je geen credits aan te schaffen. Bij dit abonnement zitten de credits om onbeperkt te normeren inbegrepen.

De wijze waarin je de credits ontvangt, verschilt per test (zie tabel 7.1 in de Handleiding). Wanneer je onvoldoende normeringen beschikbaar hebt in het Boom testcentrum, kun je direct in het Boom testcentrum credits bestellen. Klik op 'Bestel credits’.

Stap 2. Bestel credits in de webshop.

Stap 3. Nadat je je bestelling hebt voltooid ontvang je een mail met een token. Dit token kun je in het Boom testcentrum inwisselen voor credits.

Stap 4. Om de door jou aangeschafte credits te activeren ga je in het Boom testcentrum via ‘Beheer’ naar ‘Credits beheren’. Voer het token in en klik op de rode knop ‘Token inwisselen’. De credits zijn nu geactiveerd en verschijnen in het overzicht onder ‘Beschikbare credits’. In het Boom testcentrum heeft elke toets zijn eigen credits. Hoeveel credits er nodig zijn om één afname te normeren, verschilt per toets. Je kunt het aantal beschikbare credits zien bij ‘Aantal credits beschikbaar’, en het aantal beschikbare normeringen bij ‘Aantal normeringen beschikbaar’.

Je kunt in het Boom testcentrum een export in Excel maken van alle genormeerde scores in het Boom testcentrum. Dit kan alleen als je de toets gescoord en genormeerd hebt. In dit stappenplan lees je hoe je een toets scoort en normeert.

Om de genormeerde scores vervolgens te exporteren ga je naar het tabblad 'Genormeerd'. Hier vink je de leerlingen en de bijbehorende toetsen aan die je geëxporteerd wilt hebben. Klik vervolgens op de rode knop [Scores exporteren]. Kies als exportformaat Excel. Het Excel krijg je als aparte download. Let op: je kunt alleen scores van meerdere leerlingen exporteren als ze dezelfde test hebben gemaakt.

Ja, dat kan voor de meeste leerlingadministratiesystemen. 

Op initiatief van Stichting Kennisnet werken de diverse partijen in de onderwijsketen met de gestandaardiseerde UWLR-koppeling (UWLR = Uitwisseling Leerlinggegevens en Resultaten). Met deze standaard kunnen gegevens veilig tussen een educatieve applicatie als het  Boom testcentrum en een leerlingadministratiesysteem worden uitgewisseld. Op de site van Edustandaard vind je hierover meer informatie. 

Met de UWLR-koppeling worden het Boom testcentrum en het leerlingadministratie- of informatiesysteem (LAS) of de dashboardapplicatie aan elkaar gekoppeld. Je normeert, rapporteert en analyseert Boom LVS-volgtoetsen, de TTA en/of het PI-dictee in het Boom testcentrum. Met de UWLR-koppeling worden de toetsresultaten vervolgens automatisch overgezet naar het LAS of de dashboardapplicatie. Zo profiteer je van de volledige mogelijkheden van beide applicaties, maar voorkom je dubbel werk. Lees hieronder welke mogelijkheden de verschillende applicaties op dit moment bieden.

ParnasSys (Topicus): sinds december 2019 zijn het Boom testcentrum en ParnasSys/Ultimview via UWLR gekoppeld. Wil je gebruik maken van deze koppeling of wil je er meer over weten? Lees in deze handleiding hoe je de koppeling zelf opzet of neem contact op met onze Klantenservice.

ESIS (Rovict): sinds november 2020 zijn het Boom testcentrum en ESIS via UWLR gekoppeld. Voorlopig blijft het ook nog mogelijk om de (genormeerde!) DLE-score van een aantal Boom LVS-toetsen in ESIS in te voeren. Wil je gebruik maken van deze koppeling of wil je er meer over weten? Lees in deze handleiding hoe je de koppeling zelf opzet of neem contact op met onze Klantenservice.

FocusPO (HELDER Onderwijsadvies): sinds begin april 2021 zijn het Boom testcentrum en FocusPO via UWLR gekoppeld. Wil je gebruik maken van deze koppeling of wil je er meer over weten? Lees in deze handleiding hoe je de koppeling zelf opzet of neem contact op met onze Klantenservice.

Plaatsingswijzer: sinds januari 2018 zijn de Boom LVS-toetsen die voor de Plaatsingswijzer relevant zijn, opgenomen in de Plaatsingswijzer (sinds begin 2022 niet meer o.b.v. genormeerde percentielscores, maar o.b.v. genormeerde vaardigheidsscores). Wil je hier meer over weten? Neem contact op met onze Klantenservice.

Schoolkr8 (voorheen DrieDeePlus): Sinds april 2022 zijn Schoolkr8 en het Boom testcentrum gekoppeld. De handleiding voor de koppeling opent via deze link. Wil je hier meer over weten? Neem contact op met onze Klantenservice.

Volglijn: stand maart 2023: Volglijn heeft de koppeling met het Boom testcentrum ingebouwd. Volglijn en Boom testen op dit moment of alle data goed doorkomen en in Volglijn op de juiste manier worden getoond. Wil je hier meer over weten? Neem contact op met onze e Klantenservice.

Staat jouw LAS of dashboard hier niet bij? Laat het ons weten, zodat wij contact met de betreffende applicatie kunnen opnemen.

Tussen de leerlingadministratiesystemen ParnasSys (Topicus) en SchoolOAS (Dotcomschool) en het Boom testcentrum worden gegevens uitgewisseld via de UWLR-koppelingsstandaard.

Dit houdt in dat, wanneer je de koppeling hebt geactiveerd, de school- en leerlinggegevens uit ParnasSys of SchoolOAS automatisch worden geïmporteerd in het Boom testcentrum, dat je de Boom LVS-toetsen daar scoort, normeert, rapporteert en analyseert en de genormeerde toetsgegevens vervolgens binnen vijf minuten automatisch in ParnasSys of SchoolOAS staan. Je hoeft de gegevens dus maar op één plek in te voeren.

Is jouw leerlingadministratiesysteem nog niet aan het Boom testcentrum gekoppeld? Dan kun je een EdeXML-exportbestand uit jouw leerlingadministratiesysteem handmatig importeren in het Boom testcentrum.

Bij zo’n import worden de school en alle groepen automatisch in het Boom testcentrum aangemaakt. Voor alle leerkrachten worden inloggegevens aangemaakt en leerkrachten en leerlingen worden aan de juiste groepen gekoppeld. Vervolgens kun je de scores van jouw leerlingen op de Boom LVS-toetsen invoeren, normeren, rapporteren en analyseren.

Heb je hulp nodig? Neem contact op met onze Klantenservice.

Taalblobs is een spellings-oefenprogramma. Het is mogelijk om via een CSV-export de Boom LVS-toets Spelling te koppelen aan dit programma. Een CSV-export maak je in het Boom testcentrum door de genormeerde toetsen waarvan je een export wilt aan te vinken. Klik vervolgens op ‘scores exporteren’ en kies als export-formaat CSV. Op de site van Taalblobs lees je hoe je de scores vervolgens in Taalblobs importeert.

In de Whitepaper Spelling van Tom Braams en Teije de Vos wordt op pagina 4 aangegeven dat in sommige gevallen zinvol kan zijn om niet twee, maar drie blokken af te nemen. Maar hoe normeer je deze? Normaalgesproken normeer je toch steeds twee blokken? Het antwoord op de vraag is eigenlijk heel simpel (en daarom misschien teleurstellend): wanneer je zoals in het voorbeeld de blokken 1, 2 en 3 hebt afgenomen, dan normeer je eerst de blokken 1 en 2 en daarna voor dezelfde leerling ook nog eens de blokken 2 en 3. De blokken selecteer je in het scherm ‘Selecteer de standaardwaarden’.

Om te kunnen bepalen of je als school met jouw leerlingen voldoende resultaat boekt en of dus voldoende leerlingen de referentieniveaus beheersen, kijkt de inspectie naar het percentage leerlingen dat op de eindtoets 1F- of 1S/2F-niveau behaalt.

Op basis van de resultaten van het LVS kan al een inschatting worden gemaakt van de eind groep 8 te behalen referentieniveaus. Dit noemen we de indicatie referentieniveau eind groep 8 en tonen we op het groepsrapport bij de Boom LVS-toetsen Rekenen-Wiskunde, Begrijpend Lezen en Spelling.

Op het groepsrapport wordt de indicatie referentieniveau eind groep 8 (afgekort als RN*) rechts naast het behaalde referentieniveau (RN) in percentages getoond. Tussen de haakjes staat het aantal leerlingen van wie dat niveau wordt verwacht.

Op het individueel rapport wordt het behaalde referentieniveau (RN) getoond. Op het groepsrapport worden zowel het behaalde referentieniveau als de indicatie referentieniveau eind groep 8 getoond. Dat is een bewuste keuze. De indicatie referentieniveau eind groep 8 is een gegeven dat je als leerkracht met een zekere voorzichtigheid zult (willen) interpreteren en waarnaar je met beleid zult (willen) handelen. Het groepsoverzicht biedt een genuanceerd beeld van hoe de groep er als geheel voor staat; de door de inspectie gevraagde gegevens kunnen bovendien op deze manier gemakkelijk worden aangeleverd.

Wil je toch een individuele indicatie? Op het groepsrapport vind je onder het kopje ‘Leerlingoverzicht’ voor iedere leerling het behaald referentieniveau (RN) en de indicatie referentieniveau eind groep 8 (RN*).

Nee, op dit moment heeft ParnasSys nog geen ruimte om het indicatie referentieniveau eind groep 8 (RN*) te tonen. Heeft u hier meer vragen over, dan kunt u contact opnemen met de Servicedesk van ParnasSys.

In de groepsrapporten die je in het Boom testcentrum kunt opvragen, wordt vanaf groep 6 naast het behaalde referentieniveau (RN) ook het eind groep te verwachten referentieniveau (RN*) gerapporteerd.

Hoe kun je dat gegeven interpreteren? Hoe bepaal je de ambitie?

In de Gebruikershandleiding & Verantwoording van de Boom LVS-toets Spelling Woorden en Werkwoorden vind je op pagina 142 tabel 7.35 Cesuren 1F en 2F Boom LVS-toets Spelling Woorden en Werkwoorden.

In de kolom ‘Cesuur theta’ zijn de ondergrenzen van referentieniveaus 1F en 2F weergegeven. De ondergrens is de minimale vaardigheidsscore die behaald moet zijn voor het betreffende referentieniveau.

In dezelfde Gebruikershandleiding & Verantwoording is op pagina 177 e.v. (voor Spelling Woorden en op pagina 183 e.v. (voor Spelling Werkwoorden) Bijlage V ‘Verwachte vaardigheidsgroei’ opgenomen.

Daar zie je (verticaal) wat per DL de gemiddelde vaardigheidsscore is en (horizontaal) wat vanaf die DL per onderwijsmaand de groei in vaardigheidsscore is die je gemiddeld mag verwachten.

Je kun daar aflezen dat de ondergrens van het 1F-niveau voor Woorden rond DL = 37 ligt en voor Werkwoorden onder DL = 33 ligt en zo kun je nagaan hoe ver de leerling of de groep op het betreffende toetsmoment van deze ondergrens af staat.

De tabel in de Bijlage kun je ook gebruiken bij het bepalen van de leerling-, klas- of schoolambitie voor de vaardigheid Spelling Woorden en Spelling Werkwoorden.

Scholen op de kaart publiceerde op 12 november 2021 deze uitleg.

Doe er je voordeel mee!

Bekijk ook ons artikel 'Vier dingen over referentieniveaus die je moet weten'.